X, Y, Z kuşakları ve Kuşak Savaşları

Son zamanlarda İnsan Kaynaklarında en çok konuşulan konulardan biri de kuşaklar. Özellikle Y kuşağı oldukça revaçta. Hangi konferansa baksam karşıma mutlaka bir Y kuşağı konusu çıkıp duruyor. Her zamanki gibi araç ve amacı karıştırdığımızı düşünüyorum. Burada amacı unutup araca yoğunlaşınca Y kuşağı, başarının önüne geçmeye başladı.

“Bugünlerde gençler kontrolden çıkmış durumda. Kaba bir şekilde yemek yiyorlar, yetişkinlere karşı saygısızlar, ebeveynlerine karşı çıkıyorlar ve öğretmenlerini sinirlendiriyorlar…”

Yukarıdaki cümle Y kuşağı için mi yoksa Z kuşağı için mi söylenmiş? Yoksa X kuşağı için mi söylenmiş? Bazılarınız tam da bugünün gençleri için söylenmiş diyebilirsiniz. Aslında hiçbiri değil. Bu cümle, 2361 yıl önce M.Ö. 350 yılında Aristotales tarafından söylenmiş. O zaman ne Y Kuşağı ne de Z kuşağı vardı. Ama o zaman da gençler vardı. Kuşaklara ve kuşak çatışmalarına yukarıdaki bilgi çerçevesinden bakmak daha yararlı olacak…
Bu yüzden bütün şirketi bir kuşağa yönelik olarak değişime tabi tutmak pek de akıllıca olmayacak gibi görünüyor. Y kuışağını ve Z kuşağını görmezden gelelim demiyorum. Tabi ki görelim ama İ.K. daki en önemli problem Y kuşağı uygulamalarıdır diye düşünmeyelim. Kuşaklar hakkındaki en iyi tespiti yazının başındaki Aristotales’in cümlesi yapıyor. Bir de Psikolog Burcu Çanacık’ın bu konudaki bir tespiti var.
Burcu Çanacık, konunun kuşaktan ziyade, Maslow’un ihtiyaçlar hiyerarşisindeki  değişiklikten meydana geldiğini belirtiyor

 Maslow’un İhtiyaçlar Hiyerarşisi’ni  hepimiz biliriz. 5. sırada kendini gerçekleştirme var. Aslında Y kuşağı şu an 5. seviyede. Sadece level atladık, Y kuşağı bireysellik, bağımsızlık ve yeteneğinin yönetilmesini istiyor.

Y kuşağı ya da yeni kuşaklar bunu istiyor. Bunun nedeni de ihtiyaçlar listesinde seviye yükselmesi olabilir. Dünyadaki değişimi görmek, ihtiyaçlardaki yükselmeyi görmek, çizgileri net belirlenmiş hatta neredeyse burçlara indirgenmiş bir kuşak ayrımından daha da önemli. Ayrıca eski kuşakları da değişmez diye nitelemek de çok yanlış. Bu kuşak savaşlarını başlatıyor ve kaos oluşuyor.
Amaç ve aracı karıştırmamak gerekiyor. Amaç: Çalışanların daha başarılı olmasını sağlamak. Araç: Kuşaklara özgü İ.K. uygulamaları. Şirketlerde sadece Y kuşağı çalışanlar yok, X kuşağı ve yarın Z kuşağı da olacak. Bu yüzden tüm şirketi Y kuşağına özgü uygulamalara boğmak da çok yararlı değil.
Yarın, değişebilecek şekilde uygulamalar yapmak, hatta ileride kişiye özel uygulamalar geliştirmek bile gerekebilir. İnsan Kaynakları, esnek, değişebilir ve yeniliklerin farkında olarak, kuşak savaşlarını sona erdirebilir ya da en azından geçici barışlar ve daha iyi rekabet ortamları ortaya çıkarabilir.