Y Kuşağı

Doğu ERGİL dergil@bugun.com.tr

 

04 Temmuz 2013 Perşembe

Yazıya başlamadan içeriğine uygun bir özdeyiş arıyordum, Frank McKinney imdadıma yetişti: "Hayata her şeyden yeterince var olduğuna inanarak yaklaş. Paylaşmayı ve cömert olmayı becerebilirsen istediklerini fazlasıyla elde edersin." İşte Y Kuşağı'nın sloganı.

Ayşe Arman 9 Haziran tarihli Hürriyet'te, kuşak araştırmaları yapan Evrim Kuran'la söyleşisinde Gezi Parkı gösterilerini başlatan yeni bir kuşağı (Y Kuşağı) mercek altına almıştı. Özetle Y Kuşağı'nın özellikleri şöyle: Onlar için akran ve anne babaları önemli. Aileleriyle pek kuşak çatışması yaşamıyorlar çünkü onlar da modern dünyayla uyumlu. Hatta çoğu birlikte oturuyorlar ve dayanışma halindeler.

Özgüvenleri var ve bunu bir ölçüde ailelerinin desteğinden devşiriyorlar. İleri eğitimleri ve modern dünyada geçerli olan meslekleri de katkı sağlıyor. Kafalarına uymayana dayanamıyorlar. Adalet duyguları güçlü.

Kimseyi ötekileştirmiyorlar. Çoğulculuktan ve farklılıklara saygıdan yanalar. Kendi farklılıklarına ve kararlarına saygı gösterilmesini, karışılmamasını istiyorlar. Bu nedenle de onları dar kalıplara hapsedecek ve tek tipleştirecek gruplaşmalara ve örgütlenmelere karşılar.

Kesinlikle a-politik ve sorumsuz değiller. Onlar herkes, hatta tüm kâinat için sorumluluk duyuyorlar, sadece kendileri ve yakın çevreleri için değil... Önceki kuşaklar dünyayı kendi "üstün" değerleri ve sorgulanmasını istemedikleri ideolojilerinin merceğinden gördükleri için bu insancıl ve geniş açılı tutumu 'siyasetsizlik' olarak görüyorlar. Oysa geleceğin siyaseti daha az parti merkezli olacak ve daha geniş mutabakatlar gerektirecek.

Evrim Kuran'a göre Türkiye'deki kuşaklar şöyle sıralanıyor:

Sessiz Kuşak: 1927-1945 arası doğanlar. Özellikleri: Uyumlu. Ülke nüfusunun %7'si.

Kentlileşen kuşak: 1946-64 arası doğanlar. Özellikleri: Kuralcı. Nüfusun %19'u (Başbakan dahil Meclis'i dolduran kuşak).

X Kuşağı: 1965-1979 arasında doğanlar. Özellikleri: Rekabetçi. Nüfusun %22'si (Gezi Parkı gençlerinin anne babaları).

Y Kuşağı: 1980-1999 arasında doğanlar. Yaşları 15-32 arasında değişen 27 milyon genç. Gezi Parkı'nda gösteri yapan, Taksim'de 'duran adam/kadın' rolünde gördüğümüz insanlar. Özellikleri: Yaratıcı. Nüfusun %35'i.

Z Kuşağı: 2000'den sonra doğanlar. Kristal çocuklar. Y Kuşağı yeni Türkiye'yi onlara hazırlıyor. Bunu yaparken, iktidardaki X Kuşağı ile çatışmaması olanaksız. Özellikleri: Derin duygusallık. Nüfusun %17'si.

Her şeyi sorguluyorlar

Y Kuşağı'nın en önemli özellikleri, her şeyi sorgulamaları ve sadece akıllarına yatanı kabul etmeleri. Bu nedenle baskıcı ve buyrukçu otoritelere, "devlet sırlarına" hiç tahammülleri yok. Facebook ve Twitter'ı onlar yarattı ve kullanıyor. Ortak amaçlar etrafında çabuk bir araya gelebiliyorlar. İletişim araç ve tarzları buna el veriyor. Özel değil, genel ve paylaşılan bilgiyi önemsiyorlar. Bilgi ve güç tekellerine karşılar.

Farklılıkların çatışma nedeni olmasını istemiyorlar. Bağdaştırılması ve bir arada yaşatılmasını önemsiyorlar.

Parti, lider, kurum gibi sabitelerle değil süreçle; spor diliyle ifade edilirse, sonuçtan çok oyunun kendisiyle ilgileniyorlar. Takım oyununu seviyorlar. Sahte şeyler, geçici hevesler ve makamlar onları heyecanlandırmıyor. Gerçek olanı seviyorlar. Yapmacık ve kavgadan hazzetmiyorlar.

Pazara Y Kuşağı hakkında araştırma verilerini sunacağım.