19 Kasım 2012 / SEDAT GÜLMEZ
Düşünce sahipliği, dışarıdan devşirdiğini aktarmaktan mı ibarettir? Yoksa özden beslenmek midir?
İsmi Türk milliyetçiliği ile
birlikte anılıyor. Özellikle Cumhuriyet sonrası yüceltilen şahsiyetlerin
başında geliyor. Tabii bunda fikirlerinin Mustafa Kemal Paşa nezdinde
değer görmesinin etkisi büyük.
Öyle ki savunduğu teoriler ilk dönem Cumhuriyet kuşaklarının yetişmesinde temel teşkil ediyor. Ama nihayetinde, bir savruluş kuşağının mensubu. Fikrî dünyası itibarıyla arafta kalmış aydınlardan. Kim mi? Asıl ismi Mehmed Ziya.
Lakin tarih onu Ziya Gökalp diye tanıtıyor. Şimdiye kadar ona dair birçok çalışma ortaya çıktı. Fakat bunlar içerisinde kısa ve gayet kapsamlı biri var ki ilk yayımlandığı 1979’da bayağı ses getirmişti. Aradan seneler geçti ama söz konusu çalışmanın ehemmiyeti kaybolmak bir yana daha da arttı.
Çünkü Vehbi Vakkasoğlu “Tarih Aynasında Ziya Gökalp” başlıklı kitabında kendi ifadesiyle yalnızca bir şahsa değil bir devre ayna tutuyor. Türkçülük, Kürtçülük, Laikçilik, İttihatçılık, Batıcılık ve İslamcılık arasında savrulan ve her birinden kendince anlamlar çıkartan Gökalp’ı okuyucu karşısına çıkartıyor.
Nesil Yayınları bu anlamda zikredilen eseri tekrar neşrederek zamanla genişleyen bir açığı kapatmaya kapı aralıyor. Üç bölümden oluşan kitapta öncelikle “Hayatı ve Şahsiyeti”ne mercek tutuluyor.
Ailesi, intihara teşebbüsü, Kürtçülüğü, Selanik günleri, İstanbul’a gelişi, sosyoloji ve darülfünun, dostlukları, Malta sürgünü, Diyarbakır ve Ankara günleri, Halk Fırkası ile irtibatı nihayet hastalığı ve ölümü söz konusu başlık altında inceleniyor. İkinci kısım “İlham Kaynakları”na ayrılmış.
Dr. Yorgi’den Abdullah Cevdet’e, Fouillè’den Durkheim’a, Parvüs’ten Tekin Alp’e ve Hüseyinzade Ali Bey… Nihayet “Fikirleri”… Türkçülüğün doğuşu, bu doğuşun sebepleri, Osmanlı’dan soğuyuşun nedenleri, Yeni Hayat, İslam’da Türkçülük daha doğrusu İslam’ı Türkleştirmek, ailede inkılâp, ferdi silip cemiyeti öne çıkartan bakış açısı… Muhakkak ki Gökalp’a dair farklı bakış açıları da bulunmakta. Lakin Vakkasoğlu tabir-i caizse Anadolu gözlüğüyle nazar etmekte…
TARİH AYNASINDA ZİYA GÖKALP
Vehbi Vakkasoğlu
Nesil Yayınları
175 sayfa
02125513225
Öyle ki savunduğu teoriler ilk dönem Cumhuriyet kuşaklarının yetişmesinde temel teşkil ediyor. Ama nihayetinde, bir savruluş kuşağının mensubu. Fikrî dünyası itibarıyla arafta kalmış aydınlardan. Kim mi? Asıl ismi Mehmed Ziya.
Lakin tarih onu Ziya Gökalp diye tanıtıyor. Şimdiye kadar ona dair birçok çalışma ortaya çıktı. Fakat bunlar içerisinde kısa ve gayet kapsamlı biri var ki ilk yayımlandığı 1979’da bayağı ses getirmişti. Aradan seneler geçti ama söz konusu çalışmanın ehemmiyeti kaybolmak bir yana daha da arttı.
Çünkü Vehbi Vakkasoğlu “Tarih Aynasında Ziya Gökalp” başlıklı kitabında kendi ifadesiyle yalnızca bir şahsa değil bir devre ayna tutuyor. Türkçülük, Kürtçülük, Laikçilik, İttihatçılık, Batıcılık ve İslamcılık arasında savrulan ve her birinden kendince anlamlar çıkartan Gökalp’ı okuyucu karşısına çıkartıyor.
Nesil Yayınları bu anlamda zikredilen eseri tekrar neşrederek zamanla genişleyen bir açığı kapatmaya kapı aralıyor. Üç bölümden oluşan kitapta öncelikle “Hayatı ve Şahsiyeti”ne mercek tutuluyor.
Ailesi, intihara teşebbüsü, Kürtçülüğü, Selanik günleri, İstanbul’a gelişi, sosyoloji ve darülfünun, dostlukları, Malta sürgünü, Diyarbakır ve Ankara günleri, Halk Fırkası ile irtibatı nihayet hastalığı ve ölümü söz konusu başlık altında inceleniyor. İkinci kısım “İlham Kaynakları”na ayrılmış.
Dr. Yorgi’den Abdullah Cevdet’e, Fouillè’den Durkheim’a, Parvüs’ten Tekin Alp’e ve Hüseyinzade Ali Bey… Nihayet “Fikirleri”… Türkçülüğün doğuşu, bu doğuşun sebepleri, Osmanlı’dan soğuyuşun nedenleri, Yeni Hayat, İslam’da Türkçülük daha doğrusu İslam’ı Türkleştirmek, ailede inkılâp, ferdi silip cemiyeti öne çıkartan bakış açısı… Muhakkak ki Gökalp’a dair farklı bakış açıları da bulunmakta. Lakin Vakkasoğlu tabir-i caizse Anadolu gözlüğüyle nazar etmekte…
TARİH AYNASINDA ZİYA GÖKALP
Vehbi Vakkasoğlu
Nesil Yayınları
175 sayfa
02125513225
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder